امروزه موضوع « تجارت الکترونیکی » یکی از شیوه های متداول و رایج معاملات و مبادلات در سطح جهانی است ، در عصر حاضر که به عصر « جهانی شدن » مصطلح گشته است ، ابزارهای تجاری نیز جهانی شده اند و بدون تردید « تجارت آزاد » و « تجارت الکترونیکی » از ویژه های بارز « جهانی شدن » به شمار می آیند . از این رو تدوین قوانین و مقررات متناسب با تحولات اقتصادی ، ضامن رشد و توسعه اقتصادی کشور محسوب می گردد.
انواع تجارت الکترونیکی
در واقع تجارت الکترونیک فرآیند خرید وفروش محصولات وخدمات بر روی شبکه اینترنت می باشد ومی توان آن را به چند گروه: تجارت بین بنگاه ومصرف کننده یا مشتری (B2C)، تجارت بین بنگاه و بنگاه (B2B) و تجارت بین مصرف کننده ومصرف کننده (C2C) تقسیم نمود، که دراین میان فعالیت های تجاری عمدتاً درچارچوب نوع اول و دوم ( B2B و B2C ) متمرکز گردیده اند . هرچند درآینده فعالیت های تجاری B2A و C2A نیز قابل پیش بینی می باشند که درادامه این بحث مختصرا به معرفی هریک از آن میپردازیم.
BUSINESS TO BUSINESS (B2B)
در این سرویس طرفین معامله، شرکتها هستند، نمونه ای از این نوع تجارت, عملکرد شرکتی است که از یک شبکه برای انجام سفارش به تولیدکنندگان، دریافت پیش فاکتور و فاکتور خرید و همچنین پرداخت هزینه ها استفاده می کند.
به عنوان مثال، تعامل بین دو مجموعه تولید کنندگان خودرو و قطعه سازان باعث کاهش هزینه ها، بهبود کیفیت و افزایش سرعت تولید خودرو میگردد.
BUSINESS TO CONSUMER (B2C)
در این سرویس شرکتها با مشتریان در ارتباط هستند، بیشترین سهم درانجام تجارت الکترونیکی ازاین نوع خرید و فروش مى باشد. تجارت بین فروشنده و خریدار که در حال حاضر جزو متداول ترین عملکردها در حیطه تجارت الکترونیکی بر روی اینترنت مى باشد از این نوع محسوب می شود . در B2C تجارت الکترونیکی بین بنگاه ومشتری بسیار متداول است . درحال حاضر ده گروه اول خدمات وکالاهائی که از طریق اینترنت زمینه فروش آنها فراهم می شود وبراساس B2C انجام می پذیرندعبارتند از : سخت افزار، امور مسافرت ، جهانگردی ، کتاب ، موسیقی ، ارسال هدیه وگل وموادغذایی و نوشیدنی ، جواهرات ، کالاهای ورزشی والکترونیکی ، که برخی از آنها نیز درلیست کالاهای صادراتی کشورمان قرار دارند.
CONSUMER TO CONSUMER (C2C)
طرفین معامله، افراد هستند. سرویس گیرنده، فردی است که جنس یا کالایی را از شخص دیگر خریــــداری می کند. فعالیتهای آژانس های هواپیمایی ،راه آهن و یا هر گونه خدمات دﻴﮔﺭى از این نوع، را می توان در زمره ّ اینگونه معاملات بحساب آورد . انجام مزایده و مناقصه کالاها از طریق اینترنت، در این گروه از تجارت الکترونیکی قرار مى کیرند.
BUSINESS TO ADMINISTRATION (B2A)
انواع معاملات تجاری مابین شرکتها و سازمانهای دولتی، پرداخت عوارض ومالیاتها نمونه هائی از انواع فعالیت های B2A را تشکیل می دهند.
CONSUMER TO ADMINISTRATION (C2A)
این نوع ارتباط، حیطه هایی همچون جمع آوری کمک های مردمی , پرداخت مالیات بردرآمد و هرگونه امور تجاری دیگری که بین دولت و مردم ایجاد شود را در بر می گیرد و قابل گسترش خواهد بود . به طور مثال این مرحله در کشور فرانسه آغاز شده و مردم مى توانند مالیاتهاى خود را بر روى اینترنت اعلام کنند و یا کمک هاى خود را از این طریق واریز نمایند .
تجارت الکترونیکی در قیاس با تجارت معمول و متداول دارای توانمندیها و مزیتهائی است که از مهمترین مزیت هاى تجارت الکترونیکی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
ـ ارتباط با بازار جهانى
ـ ارتباط مستحکم بین شرکتها
ـ ایجاد پشتیبان
ـ کاهش زمان
ـ افزایش رشد تجارت و فروش و درﺁمد
ـ ایجاد فرصتهاى جدید شغلى
ـ دسترسى سریع به اطلاعات
ـ کاهش هزینه های تبلیغات
کاتولوگ های بزرگ، یک شرکت قادر به ایجاد یک کاتولوگ بر روی سایت بوده که هرگز امکان ارسال آن از طریق پست وجود نخواهد داشت.
در صورتیکه سایت تجارت الکترونیکی بخوبی پیاده شود، هزینه های مربوط به ثبت سفارش قبل از ارائه کالا و هزینه های خدمات پس از فروش بعد از ارائه کالا کاهش می یابد .
ـ بهبود ارتباط متقابل با مشتریان
با طراحی مناسب شبکه و استفاده از ابزار های مربوطه، امکان برقراری ارتباط متقابل با مشتریان با روش های مطمئن تر و بدون صرف هزینه، فراهم می گردد. مثلا” مشتری پس از ثبت سفارش با دریافت یک نامه الکترونیکی از ثبت سفارش خود مطمئن شده و یا در صورت ارسال کالا برای مشتری، می توان از طریق نامه الکترونیکی وی را مطلع نمود. همواره یک مصرف کننده راضی و خوشحال تمایل به خرید مجدد از شرکت و یا موسسه ارائه دهنده کالا را خواهد داشت.
مراحل اجرای تجارت الکترونیکی
طی سالهای اخیر، اقدامات و فعالیتهای خلاف قانون و عرف اجتماعی فراروی اینترنت، تعارضات حقوقی و قضایی بسیاری را ایجاد نموده است، که این امر مشکلات فراوانی را برای یافتن راه حل، تدوین قانون و مجازات مناسب را ایجاد کرده است .
سوالی که مطرح می شود این است که ﭽﮔونه می توان در اینترنت تمام افرادی که می خواهند از تجارت الکترونیکی استفاده نمایند، مورد حمایت قانونی قرار گیرند. منظور از حمایت قانونی ، قراردادی است که تمام شخصیت های حقیقی بر اساس عقدی که منعقد میکنند میتوانند مورد حمایت قرار ﮔیرند.
در مورد شرکتها و موسسات عمومی، که داراى شخصیت حقوقی مى باشند مشکلی در این مورد دیده نمیشود، به این دلیل که آنها ملزم به رعایت مقررات و قوانین مدونی که بر مناسبات تجارت الکترونیکی آنها حاکم است، میباشد .
جهت کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه توضیحات مختصری را برای شما عزیزان قرار داده ایم:
-حفظ اسرار تجاری در مبادلات الکترونیکی
-امضای الکترونیک
-حمایت از حقوق مصرف کننده در کسب و کار الکترونیکی
-قراردادهای الکترونیکی
گروه وکلای حقوق تجارت الکترونیک موسسه حقوقی پاد دانش آموخته حقوق تجارت الکترونیک هستند و به صورت کاملا تخصصی مشاور حقوقی شما در این امور می باشند. دعاوی خود را به متخصصان ما بسپارید.
برای مشاوره حقوقی آنلاین به کانال تلگرام موسسه حقوقی پاد مراجعه نمایید. برای اطلاع بیشتر در خصوص مشاوره حقوقی رایگان موسسه حقوقی پاد با ما تماس بگیرید.